Aktualne trzęsienia ziemi na świecie

Czym są trzęsienia ziemi?

Trzęsienia ziemi, czyli drgania skorupy ziemskiej, są efektem przesuwania się płyt tektonicznych, które nagle uwalniają nagromadzoną energię. Skorupa ziemska składa się z siedmiu dużych płyt nazywanych płytami kontynentalnymi oraz ponad 50 mniejszych płyt, co sprawia, że zjawiska sejsmiczne są zjawiskiem częstym na całym świecie. Większość trzęsień ziemi jest jednak na tyle słaba, że umyka ludzkiej percepcji. Aby monitorować i analizować te zjawiska, wykorzystuje się mapę trzęsień ziemi, która pozwala na śledzenie aktywności sejsmicznej na całym globie, ułatwiając identyfikację i lokalizację trzęsień ziemi w czasie rzeczywistym.

Czy w pobliżu mnie jest trzęsienie ziemi?

Trzęsienia ziemi często mają miejsce na granicach tektonicznych płyt i większość z nich jest na tyle delikatna, że do ich wykrycia konieczne są specjalistyczne przyrządy, takie jak sejsmografy. Zazwyczaj trzęsienia te stają się odczuwalne dla ludzi dopiero, gdy osiągną przynajmniej 3 stopnie w skali Richtera, pod warunkiem, że znajdują się bezpośrednio nad epicentrum zdarzenia. Aby śledzić aktualne trzęsienia ziemi na świecie i sprawdzić, czy w Twojej okolicy miało miejsce trzęsienie, warto zwracać uwagę na sygnalizowane czerwone kółko na interaktywnej mapie trzęsień ziemi. Pojawienie się takiego znacznika na mapie oznacza, że w Twoim rejonie doszło do trzęsienia ziemi w ciągu ostatniej godziny.

Jaką odległość mogą pokonać fale tsunami po trzęsieniu ziemi?

Bardzo wielkie niebezpieczeństwo niesie nie tylko samo trzęsienie ziemi, ale także wynikające z niego fale tsunami. Powstają one podczas podwodnego trzęsienia ziemi, gdy dno morskie gwałtownie się podnosi, przesuwając masy wody. Impuls ten powoduje powstanie fali tsunami, która przedziera się przez ocean prawie niezauważona, osiągając prędkość ponad 800 kilometrów na godzinę. Dopiero w pobliżu wybrzeża rozwijają się widoczne fale, ponieważ woda jest spiętrzana przez zmniejszającą się głębokość morza. Fale mogą w ciągu kilku godzin pokonywać odległości kilku tysięcy kilometrów. Na przykład w przeszłości mniejsze fale tsunami wywołane przez trzęsienie ziemi w Japonii po kilku godzinach docierały na zachodnie wybrzeże USA i powodowały niewielkie szkody.

Co powinienem zrobić w przypadku trzęsienia ziemi?

Jeśli podczas trzęsienia ziemi znajdujesz się w domu, powinieneś natychmiast poszukać schronienia przed spadającymi przedmiotami i schować się np. pod solidnym stołem. Powinieneś także zachować odpowiednią odległość od okien, ponieważ mogą się rozbić i spowodować obrażenia. W żadnym wypadku podczas trzęsienia ziemi nie wolno używać wind ani klatek schodowych. Zamiast tego szukaj schronienia w sposób opisany powyżej i nie wychodź z budynku w panice. Jeśli jesteś na zewnątrz budynku, zdecydowanie nie powinieneś szukać schronienia w budynku, ale trzymaj się od nich w odpowiedniej odległości. Ponadto należy unikać słupów energetycznych, mostów, drzew i linii brzegowych. Często po trzęsieniu ziemi mogą nastąpić inne wstrząsy wtórne. Z tego powodu opisane powyżej środki ochronne należy stosować przez dłuższy czas (kilka minut).

Płyty tektoniczne na świecie

Planeta Ziemia jest podzielona na kilkanaście dużych płyt tektonicznych, w tym Płytę Pacyficzną, Płytę Eurazjatycką, Płytę Północnoamerykańską i Płytę Afrykańską. Te płyty mogą poruszać się w różnych kierunkach i z różnymi prędkościami, od kilku milimetrów do kilku centymetrów rocznie.

Strefy, gdzie płyty tektoniczne się stykają, nazywane są granicami tektonicznymi. W zależności od charakteru ruchu płyty mogą się od siebie oddalać, zbliżać lub przesuwać względem siebie. To właśnie w tych miejscach najczęściej dochodzi do trzęsień ziemi, gdy nagromadzone napięcia są gwałtownie uwalniane w postaci energii sejsmicznej.

Najbardziej znana strefa aktywności tektonicznej to tzw. Pierścień Ognia, obejmujący wybrzeża Oceanu Spokojnego, gdzie dochodzi do największej liczby trzęsień ziemi i erupcji wulkanicznych na świecie. Obszar ten jest przykładem, jak dynamiczna jest geologia naszej planety, a zrozumienie mechanizmów ruchu płyt tektonicznych jest kluczowe dla przewidywania i minimalizowania skutków trzęsień ziemi.

Na radarze pogodowym można śledzić niektóre niebezpieczne zjawiska meteorologiczne.