Mapa pożarów
Klęski żywiołowe zawsze były wielkim zagrożeniem dla ludzi i zwierząt. Pożary lasów są prawdopodobnie jednym z najczęstszych i najniebezpieczniejszych zagrożeń życia na naszej planecie. Ale nie tylko natura jest odpowiedzialna za ogromne niszczenie lasów i ziemi. Tutaj możesz dowiedzieć się wszystkiego o pożarach lasów. Chcesz wiedzieć, gdzie aktualnie trwa pożar lasu? Sprawdź gdzie aktualnie mają miejsce pożary w Polsce, w Europie i na świecie! Mapa pożarów online – Zobacz gdzie jest pożar!
Gdzie jest pożar? Pożary na świecie
Obszary dotknięte pożarami lasów są pokazane za pomocą odpowiednich symboli. Mapa pożarów pokazuje aktywności termiczne, które informują, gdzie zarejestrowano zwiększone ciepło. Kliknij myszką na ikonę ognia (dotknij palcem, jeśli otworzyłeś widok za pomocą smartfona), aby uzyskać więcej informacji.
Co to jest pożar lasu?
Pożar lasu to zjawisko, które charakteryzuje się rozprzestrzenianiem ognia na obszarach zalesionych. Historia zna wiele takich przypadków, zarówno w dawnych czasach, jak i w epoce współczesnej, szczególnie często występują one w regionach bogatych w lasy. W miejscach, gdzie dominują otwarte przestrzenie bezleśne, takie jak w Australii czy Afryce, podobne zjawiska nazywane są pożarami buszu.
Warto zaznaczyć, że pożary lasów oraz pożary buszu mają różne przyczyny i dynamikę rozprzestrzeniania się. W przypadku lasów, gęsta roślinność i obfite zasoby biomasy sprzyjają szybkiemu rozprzestrzenianiu ognia. Pożary buszu natomiast często rozgrywają się na obszarach trawiastych lub krzewiastych, gdzie ogień może rozprzestrzeniać się z inną intensywnością.
Spis treści
Co powoduje pożary lasów?
Jak już wspomnieliśmy, pożar lasu nie może wystąpić wyłącznie z powodu naturalnego zjawiska, takiego jak uderzenie pioruna lub połączenie suszy i silnego nasłonecznienia. W rzeczywistości tylko mniej niż 5% zarejestrowanych pożarów lasów na całym świecie (mierzonych liczbą, a nie spaloną powierzchnią) jest spowodowanych przyczynami pochodzenia naturalnego. Ludzie są odpowiedzialni za większość pożarów lasów na naszej planecie. Na przykład lasy mogą zostać wykarczowane, aby stworzyć więcej ziemi pod uprawę. W ten sposób ogień może wymknąć się spod kontroli i rozprzestrzenić się na większy obszar. Umyślne podpalenie jest również często wymienianą przyczyną pożarów lasów. Zaniedbanie jest również częstą przyczyną pożaru lasu.
Czynniki sprzyjające rozprzestrzenianiu się ognia w lasach
Pożary lasów mogą być katastrofalne, a ich dynamika zależy od wielu czynników, które wpływają na rozprzestrzenianie się ognia. Zrozumienie tych czynników jest kluczowe dla zapobiegania pożarom oraz skutecznej reakcji na nie. Oto najważniejsze z nich:
- Rodzaj i stan roślinności: Gęstość lasu, typ roślinności oraz jej wilgotność mają znaczący wpływ na rozprzestrzenianie się ognia. Suche, martwe drewno i opadłe liście palą się szybko, podczas gdy żywe, wilgotne drzewa i krzewy są mniej podatne na ogień. Krzewy oleiste i iglaste drzewa, takie jak sosny i eukaliptusy, zawierają oleje, które mogą intensyfikować pożar.
- Warunki pogodowe: Wysoka temperatura, niska wilgotność powietrza i silne wiatry mogą dramatycznie zwiększyć ryzyko i intensywność pożarów lasowych. Wiatr jest szczególnie istotny, ponieważ może szybko rozprzestrzeniać płomienie na nowe obszary, nawet na duże odległości, poprzez przenoszenie żarzących się fragmentów roślinności.
- Topografia terenu: Ukształtowanie terenu także odgrywa kluczową rolę w dynamice pożarów. Ogień rozprzestrzenia się znacznie szybciej pod górę ze względu na to, że ciepłe powietrze i płomienie naturalnie poruszają się w górę. Wąwozy i doliny mogą działać jak kanały, które nasilają wiatry i kierują ogień.
- Działalność ludzka: Człowiek jest jednym z głównych źródeł pożarów lasów. Nieostrożne obchodzenie się z ogniem, takie jak niegaszone ogniska, wypalanie traw czy porzucenie rozżarzonych przedmiotów, może prowadzić do niekontrolowanego rozprzestrzeniania się ognia. Ponadto, działalność przemysłowa, tak jak wycinka lasów, może tworzyć większe przestrzenie, które ułatwiają rozprzestrzenianie się ognia.
- Zmiany klimatyczne: Długotrwałe zmiany w warunkach klimatycznych, takie jak wzrost temperatur i zmniejszenie opadów, prowadzą do zwiększenia suchych i łatwopalnych materiałów w lasach. To z kolei zwiększa ryzyko i potencjalną skalę pożarów lasowych.
Czy pożary lasów są dobre dla środowiska?
Pożary lasów stanowią zwykle duże zagrożenie dla środowiska. Siedlisko dla żyjących tam zwierząt jest niszczone, a ludzie również regularnie wpadają z ich powodu w niebezpieczne sytuacje. Pożary lasów w ostatnich latach miały również ogromny wpływ na zmianę klimatu. Uwalniane duże ilości CO2 znacząco przyczyniają się do globalnego ocieplenia. Ale pożar lasu ma nie tylko swoje wady: spalone obszary mogą działać jak kuracja odmładzająca las, usuwając chore drzewostany i tworząc nową przestrzeń do życia. Niektóre gatunki roślin i zwierząt wykorzystują spalone środowisko jako okazję do wzrostu i rozwoju. Korzystają z tego zwłaszcza małe rośliny, które w innym przypadku mają niewielkie możliwości dostępu do światła słonecznego w cieniu dużych koron drzew.
Jak szybko las odradza się po pożarze?
Jak już wspomnieliśmy, nie wszystko stracone dla natury po pożarze lasu. W pierwszym roku po pożarze lasu rozwijają się różne drobne rośliny, krzewy, mchy i wiele innych. Niektóre gatunki owadów lubią też osiedlać się w świeżo wypalonej glebie i żywić się spalonym drewnem. Jednak nawet jeśli natura po krótkim czasie ożywi obszar wygasłego pożaru lasu, odrośnięcie drzew może zająć około stu lat.
Co można zrobić przeciwko pożarom lasów?
Najlepszą rzeczą, jaką możesz zrobić w przypadku pożarów, jest utrzymanie świadomego zachowania w lesie. Możesz zwrócić uwagę na następujące rzeczy, aby zapobiec pożarowi lasu:
- Przestrzegaj ostrzeżeń o możliwym niebezpieczeństwie pożaru w Twojej okolicy. Unikaj chodzenia po lesie, jeśli niebezpieczeństwo jest zbyt wysokie.
- Powstrzymaj się od palenia i wyrzucania papierosów w lesie. Podobnie zapałki i inne płonące przedmioty stwarzają duże ryzyko pożaru lasu. Ogniska i grille mogą również szybko zapalić las od spadających iskier.
- Nie wyrzucaj śmieci do lasu. Szklane butelki i inne przedmioty mogą skupiać światło słoneczne, co może spowodować pożar.
Ochrona przed pożarami lasów i buszu wymaga stosowania różnych strategii prewencyjnych i reakcyjnych. Do działań prewencyjnych należą na przykład zarządzanie zasobami leśnymi w taki sposób, aby minimalizować ryzyko rozprzestrzeniania się ognia, na przykład przez kontrolowane wypalanie czy tworzenie przeciwpożarowych pasów przerywających ciągłość lasu. W przypadku reakcji na już występujące pożary, kluczowe jest szybkie wykrycie, mobilizacja zasobów gaśniczych i ewakuacja zagrożonych obszarów, aby zapewnić bezpieczeństwo ludziom i zminimalizować szkody dla środowiska.
Mapa pożarów – jak pomaga w monitorowaniu ognia?
Monitoring i badania nad przyczynami pożarów, zarówno w lasach, jak i na terenach buszu, są niezbędne dla zrozumienia tych zjawisk i opracowywania skuteczniejszych metod ich zapobiegania oraz zwalczania. Dzięki nowoczesnym technologiom, takim jak satelity i drony, mapa pożarów umożliwia szybsze identyfikowanie i reagowanie na zagrożenia pożarowe, co stanowi kluczowy element w walce z tymi niszczycielskimi zjawiskami.
Mapa pożarów GFW Fires śledzi aktywne pożary lasów, gruntów i łąk, wykorzystując do tego dane satelitarne zbierane w czasie rzeczywistym przez system Active Fires NASA.
